Miejsce po­sadowienia ścianek bocznych na płycie betono­wej dodatkowo jest izolowane warstwą czystego lepiku. Jeśli rezygnujemy z odprowadzenia wody i liczy­my na wybieranie jej konewką, wtedy dobrze jest urządzić większy spadek podłogi, aby ułatwić czerpanie ostatnich litrów.Ostatni wariant jest dość pomysłowy i bardzo prosty. Do budowy sadzawki wykorzystamy duży krąg studzienny. Kłopoty konstrukcyjne zreduko­wane zostają w ten sposób jedynie do budowy dna . Zagłębiamy cały krąg, aż do wyrównania z poziomem terenu, jak czyniliśmy to przy budowie studni. Oczywiście usuwamy ziemię z obrębu kręgu. Na dno sypiemy warstwę tłucznia kamiennego I zalewamy betonem do łącznej grubości 12-15 cm. Ponadto dno uszczel­niamy 3 cm warstwą lepiku ze żwirem, szcze­gólnie troskliwie utykając zetknięcie z kręgiem.

Następny, trzeci wariant zbliżony jest do poprze­dniego. Ściany i podłoga wykonane sq z kamie­nia łamanego, lepionego gliną . Grubość ścian poczynając od 40 cm rozszerza się nieco ku dołowi. Ściany można wzmocnić faszyną ple­cioną na pionowych palikach, wbitych uprzednio głęboko w ziemię. Wówczas grubość ścianki gti- nowo-kamiennej może być nieco cieńsza; nie­konieczne również staje się jej pochylenie. Wariant czwarty jest kompilacją . Podło­ga jest płytą betonową, zbrojoną o grubości 15 cm podobnie jak w rozwiązaniu klasycznym, pokrytą 3 cm warstwą mieszaniny lepiku, żwi­ru i piasku. Ścianki boczne 40—50 cm stoją na obrzeżach płyty i zbudowane są z kamienia ła­manego, łączonego zaprawą cementową, wzbo­gaconą środkami wodoodpornymi.

A teraz podobny basen, może płytszy, wykonany systemem superoszczędnościowym .Ściany i podłogę wykładamy mieszaniną gli­ny ze żwirem i mocno ubijamy. Glina musi być czysta, bez żadnych domieszek. Ściany o grubo­ści 25 cm powinny rozszerzać się nieco ku doło­wi do 30-32 cm. Płaszczyzny zewnętrzne (cały czas ubijając) wyrównujemy bardzo starannie i oto sadzawka gotowa. Można jednak pójść nie­co dalej i wyłożyć całość nieprzezroczystą grubą folią plastykową, zespawaną według kształtu ba­senu. Obok gwarancji szczelności ułatwia to późniejsze oczyszczenie. W basenie takim, nie posiadającym odpływu, wymiana wody następu­je przez wyczerpywanie jej konewkami.

Zbrojenie powinno się znaleźć bliżej zewnętrz* nych ścian basenu. W podłodze przewidzieć na­leży niewielki, niewidoczny dla oka spadek w kierunku odpływu wody.Punktem kulminacyjnym będzie wylanie betonu żwirowanego na podłogę i w formy ścian bocz­nych. Po stężeniu betonu rozbieramy szalowanie. Basem w stanie surowym gotów.Wykończenie może być różne. Klasyczną wykła­dzinę stanowi błękitna glazura, ale jeszcze wykwintniejsza będzie mozaika ceramiczna. Stoso­wać można także najróżniejsze układanki z ka­mienia i żwirów spajane bogatq zaprawą ce­mentową z dodatkiem substancji wodoodpornych. Jeśli już włożyliśmy tyle pracy i zachodu, trzeba zdobyć się jeszcze na oświetlenie wody, choćby bateryjnymi lampkami ukrytymi pod kamiennym zwieńczeniem basenu.

Woda będzie odpływała rurą, wiodącą do specjalnie przygotowanego dołu, wypełnio­nego tłuczniem. Dół ten jest oczywiście pokryty ziemią i nic na powierzchni nie zdradza jego obecności. Przy podłożu piaszczystym można zre­zygnować z dołu. Wtedy rurę odprowadzającą kończymy kilkoma rozchodzącymi się drenami, przez które spuszczona woda odpływa i wsiąka w grunt. Wracamy do wykopu. „Podłogę” wysypujemy 20 cm warstwą tłucznia, zalewamy betonem i wyrównujemy. Następna czynność to budowa dwustronnych deskowań (szalowań) dla ścian pionowych i jednocześnie założenie zbrojenia w deskowaniach pionowych i na wyrównanym już gruzobetonie podłogi. Deskowanie powinno prze­widzieć 20-25 cm grubość ścian, zbrojonych stalą 8-10 mm w rozstawie krzyżowym co 25 cm.

Tyle o doprowadzeniu wody na teren działki. Na­stępny problem to baseny i zbiorniki wodne. Sprawa nie jest prosta. Będziemy rozważać ją najpierw z technicznego punktu widzenia, póź­niej zajmiemy się problematyką przestrzenną i stroną rekreacyjną tego zagadnienia.Omówimy pięć wariantów technicznych, które można zastosować przy budowie niewielkich ba­senów, sadzawek i zbiorników.Zacznijmy od rozwiązania najbardziej klasycz­nego. Zorientujemy się w ten sposób, jak na­prawdę powinna wyglądać budowa niewielkiego, nawet stałego basenu bez ryzykownych uprosz­czeń i oszczędności .Pierwszą czynnością będzie dokonanie wykopu. Wykop powinien być szerszy i głębszy o 40 cm od zamierzonego basenu. Jednocześnie z wy­kopem przygotować należy odprowadzenie wody z basenu.

Jeśli tego błota jest już naprawdę bardzo dużo, możemy przestać kopać. Jeśli nie potrafimy wyleźć opie­rając się plecami o ściany studni, to skorzystać możemy ze sznurowej drobinki i tym sposobem nieprawdopodobnie umorusani wydostajemy się na piękny, słoneczny świat. Ostatnie czynności to położenie warstwy filtrującej na dnie studni — 10 cm piasku i 10 cm żwiru. Jeszcze przez jakiś czas wyciągać będziemy bardzo brudną wodę, potem będzie już coraz lepiej. Trzon studni jest skończony, teraz nastąpią roboty ciesielskie. Ostateczny efekt oglądamy na rysunku. Wyraźnie widoczna tam konstrukcja mechanizmu wyciągo­wego i zadaszenie nie wymagają komentarzy .Studnia nasza, która stoi na granicy dwu dzia­łek, ujęta niskim, również drewnianym ogrodze­niem, działa więc na obie strony. Wraz z ziele­nią tworzy bardzo sympatyczną I miłą dla oka całość.

W miejscu, gdzie pow­stać ma studnia, stawiamy krąg. Po czym wcho­dzimy do niego i zaczynamy kopać wyrzucając ziemię poza jego obręb. Czynimy to w ten spo­sób, aby podkopywać go równocześnie ze wszy­stkich stron. W rezultacie krqg zagłębia się po­woli razem z nami. A my kopiemy dalej. Kiedy górne obrzeże kręgu zrówna się z poziomem te­renu, trzeba nasunąć następny krąg na krąg już zagłębiony. Kopiemy dalej. Znów następny krąg stawiamy na dwóch poprzednich. W. pewnym mo­mencie orientujemy się, że stoimy w błocie I od­tąd wszystko już przestaje być takie zabawne, bo tego błota robi się coraz więcej. Ale skoro już zaczęliśmy, musimy kopać dalej. Teraz już ktoś stojący na górze musi wyciągać wiadra pełne brei, którą ładujemy na dole.

Sytuacja taka wymaga czerpa­nia wód podziemnych. Problem rozwiązują pom­py, tak zwane abisynki, wymagające fachowej instalacji. Zakładamy je wspólnie z sąsiadami, jak w poprzednim wypadku, albo fundujemy so­bie własną, jeśli planujemy jakiś większy roz­mach w inwestycjach wodnych.Trzeci wariant zaopatrzenia w wodę to… pocz­ciwa wypróbowana studnia — urządzenie najtań­sze i niezawodne. Wariant ten wybieramy w wy­padku stwierdzenia wysokiego stanu wód grun­towych. Czasem poziom tych wód jest tak wyso­ki, że na wybudowanie studni wystarczą 3-4 krę­gi. Ponieważ jest to jedyne „amatorskie” dojś­cie do wody, które osiągnąć można własnymi si­łami, bez pomocy fachowców, dlatego warto go omówić. Jedynym niezbędnym warunkiem technicznym jest odpowiednia „krzepa”.

Stawia się wtedy w narożach czterech dzia­łek zwykły hydrant z kranem, który umożliwia nie tylko podlewanie za pomocą węża, ale zasilać może również wszelkie zbiorniki i baseny. W ta­kiej sytuacji przeprowadzenie własnej odnogi i lokalizacja kranu w wybranym miejscu działki nie przedstawia już żadnych problemów. Prawdziwi znawcy widzą jednak ciemne strony takiego wężowego polewania. Przede wszystkim woda idąca bezpośrednio z sieci jest za zimna, a przy tym, zwłaszcza latem, zbyt chlorowana. Obie te wady eliminuje zbiornik, w którym taka magistracka woda ogrzewa się na słońcu i od­parowuje nadwyżki chloru. Jednak podlewanie jest wtedy bardziej kłopotliwe, bowiem odbywać się musi za pomocą konewki. Sieć wodociągowa nie wszędzie jednak dociera.